Ở Việt Nam, ai trong chúng ta cũng có thể đã tiếp xúc với vi khuẩn lao. Nhưng điều đáng lo ngại không phải lúc nào cũng hiện rõ. Có một thể lao “ngủ yên” trong cơ thể – không gây triệu chứng, không lây, nhưng vẫn có thể bùng phát bất cứ lúc nào. Đó chính là lao tiềm ẩn.
Bài 1: Lao tiềm ẩn – Đừng để bệnh âm thầm trở thành hiểm họa
Bài 1: Lao tiềm ẩn – Đừng để bệnh âm thầm trở thành hiểm họa
Ở Việt Nam, ai trong chúng ta cũng có thể đã tiếp xúc với vi khuẩn lao. Nhưng điều đáng lo ngại không phải lúc nào cũng hiện rõ. Có một thể lao “ngủ yên” trong cơ thể – không gây triệu chứng, không lây, nhưng vẫn có thể bùng phát bất cứ lúc nào. Đó chính là lao tiềm ẩn.
Lao tiềm ẩn là gì?
Trước tiên, chúng ta cần hiểu rõ: Lao tiềm ẩn là khi cơ thể đã nhiễm vi khuẩn lao nhưng chưa phát bệnh lao. Người mang lao tiềm ẩn không ho, không sốt, không lây bệnh, nên rất dễ chủ quan. Thế nhưng, vi khuẩn vẫn tồn tại âm thầm – như một “mồi lửa” có thể bùng lên khi sức đề kháng suy yếu.
Nguy cơ tiềm ẩn từ một “kẻ thù im lặng”
Vì không có biểu hiện, nhiều người cho rằng mình hoàn toàn khỏe mạnh. Nhưng thực tế, 5–10% người nhiễm lao tiềm ẩn sẽ phát triển thành lao hoạt động nếu không được điều trị. Nguy cơ này càng cao ở người nhiễm HIV, suy dinh dưỡng, mắc bệnh mạn tính, hoặc đang điều trị thuốc ức chế miễn dịch.
Một khi đã phát bệnh lao có thể lây cho người thân, đồng nghiệp, cộng đồng – điều mà chính người bệnh không hề mong muốn.
Làm sao phát hiện lao tiềm ẩn?
Đừng để lao âm thầm phát triển. Chúng ta có thể phát hiện lao tiềm ẩn nhờ xét nghiệm – đặc biệt với những người thuộc nhóm nguy cơ cao. Hai phương pháp phổ biến hiện nay là:
- TST (test tuberculin): đơn giản, dễ thực hiện
- IGRA: xét nghiệm máu chính xác, không bị ảnh hưởng bởi tiêm BCG
Quan trọng hơn cả: Không có triệu chứng không đồng nghĩa với an toàn. Phát hiện sớm giúp ta chủ động điều trị, ngăn bệnh bùng phát.
Điều trị sớm để an tâm sống khỏe
Nhiều nghiên cứu cho thấy, điều trị lao tiềm ẩn đúng cách có thể giảm tới 90% nguy cơ phát triển thành bệnh lao. Các phác đồ điều trị dự phòng đã được Bộ Y tế và WHO khuyến cáo – an toàn, hiệu quả và phù hợp với từng nhóm tuổi, tình trạng sức khỏe.
Việc điều trị không chỉ bảo vệ bản thân, mà còn là hành động trách nhiệm với gia đình và cộng đồng.
Khi nào cần đi khám?
Hãy chủ động tầm soát nếu bạn hoặc người thân:
- Sống chung hoặc tiếp xúc gần người bệnh lao
- Nhiễm HIV, suy giảm miễn dịch, suy dinh dưỡng
- Chuẩn bị điều trị sinh học, hóa trị, ghép tạng
- Là trẻ dưới 5 tuổi sống cùng người mắc lao
Lao tiềm ẩn là giai đoạn vi khuẩn “ngủ yên” nhưng không vô hại. Chỉ một bước xét nghiệm – một quyết định điều trị đúng lúc – có thể giúp bạn tránh được cả hành trình bệnh tật dài sau này.
Bài viết gần đây
Bạn cảm thấy khỏe mạnh. Không ho, không sốt, không sụt cân. Kết quả xét nghiệm cho thấy bạn có lao tiềm ẩn – nhưng vì không thấy gì bất thường, bạn quyết định “để sau rồi tính”.
Đó là lựa chọn rất nhiều người từng đưa ra – và cũng là điều khiến họ phải hối tiếc về sau.
Bạn được chẩn đoán lao tiềm ẩn nhưng lại không có triệu chứng. Có nên uống thuốc không? Điều trị để làm gì, có hại gan không? Đây là thắc mắc rất thường gặp – và cũng rất quan trọng. Bởi vì điều trị lao tiềm ẩn là bước chủ động ngăn bệnh lao trước khi quá muộn.
Sau khi biết mình thuộc nhóm có nguy cơ cao, câu hỏi tiếp theo là: “Làm sao biết cơ thể có mang vi khuẩn lao ngủ yên hay không?” Lao tiềm ẩn không gây triệu chứng, không thể phát hiện bằng cảm giác chủ quan. Vì vậy, xét nghiệm tầm soát chủ động là bước duy nhất để chẩn đoán chính xác.