Bài 2: Những hiểu lầm phổ biến khi bỏ thuốc lá – và sự thật phía sau

Bài 2: Những hiểu lầm phổ biến khi bỏ thuốc lá – và sự thật phía sau

 

🚫 “Bỏ thuốc dễ mà, chỉ cần quyết tâm” – Bạn có từng nghe điều này?

Nhiều người nghĩ rằng bỏ thuốc lá chỉ đơn giản là ý chí, rằng chỉ cần “cố lên một chút” là sẽ thành công. Nhưng thực tế, hơn 70% người hút thuốc từng cố bỏ ít nhất 1 lần… và thất bại.

Bởi vì bỏ thuốc lá không chỉ là từ bỏ một thói quen – đó là vượt qua một cơn nghiện thực sự, tương tự như nghiện rượu, ma túy. Nếu bạn đã từng cảm thấy:

• Không thể tập trung nếu chưa hút.
• Cáu gắt, bứt rứt sau vài tiếng không có thuốc.
• Dù biết hại nhưng vẫn tìm cách hút trộm…

... thì bạn không cô đơn. Đó là triệu chứng nghiện nicotine – chất gây nghiện chính trong thuốc lá.

 

❌ Hiểu lầm 1: “Thuốc lá điện tử giúp cai thuốc?”

Sự thật: Không! Các nghiên cứu mới nhất cho thấy thuốc lá điện tử (vape) vẫn chứa nicotine – chất gây nghiện – và nhiều hóa chất có thể làm tổn thương phổi. Thậm chí, nhiều trường hợp người dùng vape còn bị nghiện kép: vừa vape, vừa hút thuốc thật.

Ngoài ra, thuốc lá điện tử:

• Không được khuyến cáo dùng để cai thuốc ở Việt Nam.
• Gây viêm phổi cấp, suy hô hấp (đã ghi nhận nhiều ca ở người trẻ).
• Tạo cảm giác “ít hại” nhưng thực tế vẫn ảnh hưởng tim mạch và hô hấp.

👉 Nếu bạn muốn cai thuốc an toàn, hãy bắt đầu bằng các phương pháp đã được chứng minh hiệu quả, chứ không nên thay thế bằng một hình thức nghiện khác.

 

❌ Hiểu lầm 2: “Tôi hút ít thì chắc không sao”

Hút 1 điếu mỗi ngày cũng:

• Làm tăng nguy cơ đột quỵ.
• Gây tổn thương lớp niêm mạc đường thở.
• Tích tụ dần nguy cơ dẫn đến COPD và ung thư phổi.

Ngay cả khi bạn chỉ “hút xã giao”, phổi vẫn phải tiếp xúc với chất độc – không có giới hạn an toàn. Mỗi điếu thuốc là thêm một bước nhỏ đến các bệnh lý mạn tính.

 

❌ Hiểu lầm 3: “Tôi còn trẻ, để sau rồi bỏ cũng được”

Không bao giờ là quá muộn để bỏ thuốc – nhưng càng sớm càng tốt. Những người bỏ thuốc trước tuổi 40 có thể tránh được hơn 90% nguy cơ tử vong sớm do thuốc lá gây ra.

Tuổi trẻ là giai đoạn cơ thể phục hồi tốt nhất. Nếu bạn bỏ thuốc ở tuổi 25–30, phổi có thể cải thiện rõ rệt chỉ sau vài tháng. Đừng chờ đến khi:

• Bạn leo cầu thang đã thấy hụt hơi.
• Ho suốt mà không biết vì sao.
• Bác sĩ chẩn đoán ung thư hay COPD.

 

❌ Hiểu lầm 4: “Bỏ thuốc sẽ béo, nổi mụn, mất ngủ…”

Đúng là khi cai thuốc, cơ thể sẽ có một số thay đổi tạm thời:

• Vị giác nhạy hơn → ăn ngon miệng hơn → dễ tăng cân nhẹ.
• Rối loạn giấc ngủ trong vài tuần đầu.
• Một số người thấy lo lắng, cáu gắt.

Nhưng đây là phản ứng bình thường, cho thấy cơ thể đang thích nghi và phục hồi. Tin vui là:

• Hầu hết triệu chứng sẽ giảm sau 2–4 tuần.
• Có nhiều cách kiểm soát cân nặng và tâm trạng: thể dục nhẹ, ăn uống lành mạnh, thiền, tư vấn y tế.

Hãy nhớ: tăng vài kg còn tốt hơn là mất hơi thở mãi mãi.

 

❌ Hiểu lầm 5: “Không cần thuốc, tôi sẽ tự bỏ”

Một số người bỏ thuốc thành công bằng cách tự dừng – và điều đó thật tuyệt vời. Nhưng không phải ai cũng làm được như vậy.

Nếu bạn đã từng thử bỏ mà không thành:

• Đừng tự trách bản thân.
• Đừng ngại tìm đến bác sĩ.

Hiện nay có nhiều phương pháp hỗ trợ khoa học:

• Liệu pháp thay thế nicotine: kẹo ngậm, miếng dán, xịt mũi…
• Thuốc không chứa nicotine: giúp giảm thèm thuốc và triệu chứng cai.
• Tư vấn hành vi: giúp bạn nhận diện “triggers” và ứng phó hiệu quả.

Sử dụng thuốc hỗ trợ không phải yếu đuối, mà là cách thông minh để vượt qua nghiện một cách an toàn.

 

💡 Vậy làm sao để thật sự bắt đầu?

1. Xác định lý do bỏ thuốc của bạn

Có thể là vì con, vì sức khỏe, vì tài chính, hay chỉ đơn giản là bạn muốn làm chủ cuộc sống. Viết ra lý do đó – và luôn mang theo bên mình.

2. Chọn một ngày “bỏ thuốc”

Đừng đợi đến “lúc nào rảnh”. Hãy chọn một ngày cụ thể trong tuần tới, chuẩn bị tinh thần và môi trường xung quanh.

3. Thông báo với người thân

Nhờ sự ủng hộ từ gia đình, đồng nghiệp – thậm chí nhờ họ nhắc nhở khi bạn muốn hút lại.

4. Tìm sự hỗ trợ từ chuyên gia

Bạn không cần phải bỏ thuốc một mình. Hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa hô hấp để được đánh giá và chọn phương pháp phù hợp nhất với bạn.

 

📍 Hiểu đúng – hành động đúng

Bỏ thuốc lá không phải là chuyện “cứng rắn một lần là xong”. Đó là cả một quá trình thay đổi – thể chất, tâm lý và thói quen. Nhưng nếu bạn hiểu rõ những hiểu lầm thường gặp, bạn sẽ tránh được những cạm bẫy khiến mình thất bại.

Đừng ngại bắt đầu lại, dù bạn đã bỏ thuốc không thành công vài lần trước đó. Lần này, hãy để Phổi Việt đồng hành cùng bạn – bằng sự hiểu biết, nhân văn và cam kết vì lá phổi khỏe mạnh.

 

Phòng khám PHỔI VIỆT
📍 Địa chỉ: 20–22 Ngô Quyền, Phường 5, Quận 10, TP. Hồ Chí Minh
📧 Email: trungtamhohap@phoiviet.com
📞 Điện thoại: (028) 39.575.099 – 0903.903.884 (Zalo)