Nguy cơ lao kháng thuốc

LAO KHÁNG THUỐC

BS. Nguyễn Hồng Đức

Cố vấn chuyên môn phòng khám chuyên khoa hô hấp Phổi Việt

Nguyên trưởng khoa phòng khám bệnh viện Phạm Ngọc Thạch

 

Trong đa số trường hợp, bệnh lao có thể điều trị và khỏi bệnh. Tuy nhiên bệnh nhân có thể tử vong nếu không điều trị đúng. Lao kháng thuốc xảy ra khi vi khuẩn lao kháng với thuốc dùng để điều trị bệnh lao. Điều đó có nghĩa là thuốc không còn có thể giết chết vi khuẩn lao nữa.

NGUYÊN NHÂN GÂY RA LAO KHÁNG THUỐC

Lao kháng thuốc xảy ra khi dùng thuốc lao không đúng. Thí dụ:

• Bệnh nhân không hoàn thành liệu trình điều trị lao đầy đủ
• BS chỉ định điều trị sai (sai liều hoặc sai thời gian)
• Không có thuốc để điều trị đúng
• Thuốc kém chất lượng

Lao kháng thuốc thường gặp ở người:

• Không dùng thuốc lao đều đặn
• Không uống tất cả thuốc lao của họ
• Bị lao trở lại sau khi đã được điều trị lao trước đây
• Sống gần người bị lao kháng thuốc

CÁC LOẠI LAO KHÁNG THUỐC

1. LAO ĐA KHÁNG THUỐC: Multidrug-Resistant TB (MDR TB)
Lao đa kháng thuốc do vi khuẩn lao kháng với ít nhất 2 thứ thuốc là Isoniazid và Rifampicin, là 2 thuốc mạnh nhất để điều trị lao. Các thuốc này dược dùng để chữa cho mọi bệnh nhân lao. Cần khám BS chuyên khoa để điều trị lao đa kháng thuốc

2. KHÁNG THUỐC LAN RỘNG: SIÊU KHÁNG THUỐC Extensively Drug-resistant TB (XDR TB)
Kháng thuốc lan rộng là một thể lao đa kháng đặc biệt vừa kháng với Isoniazid và Rifampicin, vừa kháng thêm bất kỳ fluoroquinolone nào và kháng thêm ít nhất một trong 3 loại thuốc chích hàng hai (amikacin, kanamycin, hoặc capreomycin)
Vì lao siêu kháng thuốc kháng với hầu hết các thuốc lao mạnh nhất, bệnh nhân phải dùng những phác đò điều trị kém hiệu quả.
Cần khám BS chuyên khoa để điều trị lao đa kháng thuốc

PHÒNG NGỪA LAO KHÁNG THUỐC

Cách quan trọng nhất để ngăn ngừa sự lan truyền lao kháng thuốc là phải uống tất cả thuốc lao như BS chỉ định. Không được bỏ liều và không được ngưng điều trị sớm. Benh nhân phải báo cho BS của mình nếu có vấn đề khi dùng thuốc.

BS có thể ngăn ngừa lao kháng thuốc bằng cách chẩn đoán nhanh ca lao, tuân thủ các hướng dẫn điều trị lao, theo dõi đáp ứng điều trị của bệnh nhân, và chắc chắn rằng điều trị được hoàn tất.
Một cách khác để phòng mắc lao kháng thuốc là tránh tiếp xúc với bênh nhân lao kháng thuốc ở những nơi đóng kín hoặc đông đúc như bệnh viện, nhà tù, nơi ở người vô gia cư. Nhân viên y tế làm việc trong bệnh viện có bênh nhân lao cần tham vấn kiểm soát nhiễm khuẩn hoặc chuyên gia bệnh nghề nghiệp.

ĐIỀU TRỊ LAO KHÁNG THUỐC

Điều trị và chữa khỏi lao kháng thuốc phức tạp. Điều trị không đúng đưa đến hậu quả đe dọa sinh mạng. Lao kháng thuốc cần được điều trị với BS chuyên khoa.